07/05/2020
Begin mei waren de gegevens per arrondissement beschikbaar voor de algemene sterfte in België sinds de eerste patiënt aan Covid-19 overleed.
Wanneer we de gemiddelde sterfte voor de jaren 2015 tot 2019 in de overeenstemmende periode als referentie nemen voor de te verwachten sterfte kunnen we voor elk arrondissement het impact nagaan van Covid-19 op de sterftecijfers. We kunnen dit verder opdelen naar leeftijd en geslacht.
Het zwaarst getroffen arrondissement voor deze periode is Bergen, gevolgd door Brussel en Hasselt met het zwaar getroffen Sint-Truiden en Alken. Voor deze drie arrondissementen ligt de sterfte door Covid ongeveer dubbel zo hoog als verwacht. Bijzonder hard getroffen is ook Luik met 80% hogere sterfte.
Twee arrondissementen vertonen geen oversterfte: Diksmuide en Hoei. In heel wat arrondissementen is de oversterfte ook relatief beperkt gebleven met cijfers tussen de 10 en de 30 procent, cijfers die vergelijkbaar zijn met een ernstige griepepisode.
Opvallend is de lagere sterfte dan verwacht bij jongeren in de meeste arrondissementen. Met uitzondering van een jammerlijk overlijden van een meisje in Gent vielen inderdaad geen Covid-slachtoffers te betreuren in de jongste leeftijdsgroep. De Covid-maatregelen hebben hier zelfs de sterftecijfers sterk naar beneden gedrukt en dit is voor verschillende arrondissementen ook het geval voor de leeftijdsgroep van 25-44 en soms zelfs bij de 45-64-jarigen. De meest voor de hand liggende reden is ongetwijfeld het laag aantal verkeersslachtoffers. In normale omstandigheden is bij 15-24-jarigen één op vijf overlijdens het gevolg van een verkeersongeval.
Hierbij moet ook worden aangestipt dat sterfte bij jongeren in ons land gelukkig eerder uitzonderlijk is. Per arrondissement gaat het dus om een bijzonder laag aantal overlijdens en voor de meerderheid van de arrondissementen viel er zelfs geen enkel overlijden te betreuren in de leeftijdsgroep onder de 25 jaar. In dit opzicht is België een typevoorbeeld van hoe we erin geslaagd zijn om vroegtijdige sterfte op jonge leeftijden sterk terug te dringen. Jaarlijks overlijden in België iets meer dan 100.000 mensen waarbij de overgrote meerderheid ouder is dan tachtig jaar en bij de vrouwen is de helft zelfs ouder dan 85 jaar.
De Covid-crisis zorgt dus wel voor heel wat bijkomende vroegtijdige sterfte in de leeftijdsgroepen van 65 tot 84 en in de zwaarst getroffen arrondissementen ook in de leeftijdsgroep van 45-64-jarigen. Maar het feit dat jongere leeftijdsgroepen veel minder sterk voorkomen in de overlijdensstatistieken betekent niet dat ze niet door de ziekte getroffen worden. Heel wat jongere mensen maken zelfs een bijzonder ingrijpende ziekte door, waarvan nog niet geweten is in welke mate longweefsel blijvende letsels zal oplopen. Bij jongere kinderen blijkt bovendien ook een ontstekingssyndroom de kop op te steken vergelijkbaar met de ziekte van Kawasaki. Hoewel het aantal gevallen nog relatief beperkt is, zou dit wel kunnen wijzen op veel meer langdurige en ernstige gevolgen van de Covid-epidemie dan tot nu toe werd aangenomen.
Klik hier om de bijlage te downloaden: (15.08 KB) "excel"
Oversterfte naar geslacht, leeftijdsgroep en arrondissement. Aantal geobserveerde overlijdens in 2020 voor de periode van 10 maart tot 19 april op het aantal verwachte overlijdens op basis van het gemiddelde voor de jaren 2015 tot 2019.