Privacy declaration correspondence tests (NL)

De Privacy Policy biedt transparantie omtrent de verwerking van persoonsgegevens in het kader van de studie waarbij de onderzoeksgroep correspondentietesten gebruikt om discriminatie objectief te meten op de woning- en arbeidsmarkt, in de sport, in de kinderopvang en in het onderwijs.

Aangezien deze studie gebaseerd is op correspondentietesten, waarbij het vragen van een voorafgaande toestemming niet haalbaar en niet wenselijk is, baseert VUB deze verwerking van persoonsgegevens op het algemeen belang.

Deze Privacy Policy is beschikbaar sinds 1 januari 2022 en staat gepubliceerd op de website van de onderzoeksgroep BRISPO.

Hieronder kan u meer informatie terugvinden over de studie en hoe deze praktisch zal verlopen.

Indien u bijkomende informatie wenst, kan u steeds contact opnemen met de onderzoeker of diens promotor.

Contactgegevens promotor en onderzoekers

1. Het doel van de studie is het analyseren van de patronen, oorzaken en gevolgen van discriminatie op de woning- en arbeidsmarkt, in het onderwijs, in de kinderopvang of in de sport en het onderzoeken hoe discriminatie evidence-based teruggedrongen kan worden. Dit onderzoek zal resulteren in meerdere doctoraten en publicaties.
2. Volgende instanties en personen kunnen deelnemen aan het onderzoek:
   • Voor de arbeidsmarkt: werkgevers, selectieverantwoordelijken en HR professionals in de private en publieke sector
   • Voor de woningmarkt: private verhuurders, vastgoedmakelaars of makelaarskantoren op de korte- en lange termijn verhuurmarkt
   • Voor het onderwijs: verantwoordelijken voor de inschrijving in scholen
   • Voor de sportwereld: verantwoordelijken voor de inschrijving in sportclubs
   • Voor de kinderopvang: verantwoordelijken voor de inschrijving in kinderopvang
3. Praktisch verloop van de studie

Correspondentietesten zijn een veldexperimentele methode waarbij fictieve personen zich kandidaat stellen (bv. appliqueren voor een vacature, zich kandidaat stellen voor een huurwoning of zich willen inschrijven voor een school of een sportclub). De fictieve personen zijn gelijkaardig op alle relevante kenmerken, met uitzondering van de specifieke discriminatiegrond(en) die we onderzoeken (bv. de testpersoon is van niet-Belgische afkomst, terwijl de controlepersoon van Belgische afkomst is; of de testpersoon is vrouw, terwijl de controlepersoon man is). Nadien wordt nagegaan in welke mate de kandidaten al dan niet gelijk worden behandeld. Wanneer de testpersoon significant nadeliger wordt behandeld dan de controlepersoon (of omgekeerd), wordt deze ongelijke behandeling toegewezen aan de discriminatiegrond(en) die worden onderzocht. De nulhypothese is steeds dat er geen sprake is van discriminatie. Bijgevolg spreken we pas van discriminatie wanneer hiervoor voldoende statistische evidentie is.

Ten einde de patronen, oorzaken en gevolgen van discriminatie te analyseren, kunnen de reacties van de deelnemers (bv. makelaars, verhuurders, werkgevers, selectieverantwoordelijken, directies enz) tijdens het veldexperiment gekoppeld worden aan bepaalde van hun karakteristieken. Informatie over deze karakteristieken kan op twee manieren worden verkregen:

1. Informatie van publiekelijk beschikbare websites (bv. immosites, vacature-websites, professionele netwerksites of schoolwebsites) of openbare databanken (bv. Statistics Belgium of Bel-First). Deze publieke informatie wordt om efficiëntieredenen vaak via webscraping verkregen van de openbare websites.
2. Informatie van surveys bij de deelnemers, verkregen na het veldexperiment. De participatie van de deelnemers in deze surveys gebeurt na informed consent.

Bij het uitvoeren van de correspondentietesten zelf is voorafgaande toestemming:

• Niet wenselijk: Het voorafgaand informeren van de deelnemers over de correspondentietesten zou het onderzoek minder betrouwbaar en valide maken. De uitval zou ook zeer selectief én groot zijn wanneer we hen consent zouden vragen.
• Niet haalbaar: De contactgegevens van veel van de betrokken deelnemers is vooraf niet gekend (bv. wanneer we appliqueren op een vacature weten we vaak niet wie van de selectieverantwoordelijken deze sollicitatie gaat behandelen, of wanneer we reageren op een huuradvertenties van een private verhuurder worden de contactgegevens van deze verhuurder vaak niet openbaar gepubliceerd). Ook nadien is het vaak niet haalbaar om de deelnemer te contacteren (bv. wanneer een verhuurder, school of selectieverantwoordelijk niet reageert op de kandidaatstelling of de contactgegevens niet verschaft).

4. Risico’s en ongemakken voor de deelnemers

Het ongemak voor de deelnemers is beperkt tot het beantwoorden van geïnteresseerde kandidaten (de test- en/of controlepersoon) die in feite niet echt geïnteresseerd zijn in een huurwoning, vacature, school of sportclub. Dit omvat het beantwoorden van de mail of het opbellen van de kandidaat. Dit vergt een zeer minimale tijdsinspanning. Om de schade voor de deelnemers zo minimaal mogelijk te houden, wordt er nooit een concrete afspraak voor een plaatsbezoek, sollicitatiegesprek of inschrijving gemaakt.

Alle persoonlijke gegevens van de deelnemers worden na het veldexperiment gepseudonimiseerd. Pseudonimiseren is een methode waarbij identificerende gegevens met een bepaald algoritme worden vervangen door versleutelde gegevens (het pseudoniem). Het algoritme kan aan een persoon steeds hetzelfde pseudoniem toekennen, waardoor informatie uit verschillende bronnen (het veldexperiment, informatie van publieke websites en databanken en informatie van surveys) kan worden gecombineerd. Voor specifieke doeleinden wordt met behulp van het algoritme later nieuwe data toegevoegd (bv. longitudinaal onderzoek naar het effect van diversiteitstrainingen op het discriminerende gedrag). Bij de publicatie van onderzoeksresultaten nadien worden de persoonsgegevens zodanig geaggregeerd zodat identificatie van de deelnemers volkomen wordt uitgesloten.

5. Voordelen

Discriminatie is bij wet verboden en bijgevolg ook strafbaar. Daarenboven heeft het negatieve gevolgen voor de maatschappij en voor de slachtoffers. Het is bijgevolg noodzakelijk om onderzoek te voeren naar de patronen, oorzaken en gevolgen van discriminatie en inzicht te verwerven in hoe discriminatie teruggedrongen kan worden. Dit onderzoek dient daarom het algemeen belang.

6. Privacy en vertrouwelijkheid

Ten eerste moet u weten dat wij als onderzoekers een vertrouwelijkheidsplicht hebben ten aanzien van de verzamelde gegevens. Dit betekent dat we er ons tot toe verbinden om, bijvoorbeeld in de context van een publicatie of een conferentie, nooit uw naam of andere gegevens te onthullen die u zouden kunnen identificeren. Er worden ook nooit individuele resultaten gepubliceerd.

Ten tweede wordt de verzameling en verwerking van uw gegevens mogelijk omdat we academisch wetenschappelijk onderzoek uitvoeren, hetgeen het algemeen belang dient. Een verwerking van persoonsgegevens op basis van het algemeen belang wordt toegestaan bij art. 6.1.e AVG. Het wetenschappelijk onderzoek dient de vermeerdering van kennis ten dienste van de maatschappij en werd binnen de onderwijs- en onderzoekopdracht van VUB erkend, onder meer vanuit de Codex Hoger Onderwijs.

De verzameling en verwerking  van de gegevens gebeurt in overeenstemming met de wettelijke principes die de nieuwe Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)[1] oplegt, die sinds 25 mei 2018 van kracht is. We – Pieter-Paul Verhaeghe, Abel Ghekiere, Billie Martiniello, Elif Dincer en Bert Leysen – zien toe op de correcte verwerking van uw persoonsgegevens en de informatieplicht die daarmee gepaard gaat.

Deze informatieplicht houdt in dat we u moeten informeren over:

a. Welke persoonsgegevens we van/over u verzamelen, met name: uw geslacht, uw gedrag tijdens de correspondentietesten in de context van het veldexperiment en uw naam en contactgegevens indien u deze tijdens het experiment verschaft. Naast de gewone persoonsgegevens, worden er ook “bijzondere categorieën” (art 9 & 10 AVG[2], met name ‘ras of etnische afkomst’) van persoonsgegevens verzameld (op basis van de naam indien u deze tijdens het experiment verschaft).

b. Dat de VUB (Vrije Universiteit Brussel, Pleinlaan 2, 1050 Brussel, KBO 449.012.406) optreedt als verwerkingsverantwoordelijke van uw gegevens.

c. Dat de gegevens verzameld en verwerkt worden in het kader van het doel van bovengenoemde studie. Conform de relevante wetgeving zullen de gegevens die als deel van het onderzoek verzameld werden gedurende 10 jaar bewaard worden. Deze termijn van 10 jaar wordt gemotiveerd vanuit de doelstelling om na te gaan welke beleid discriminatie kan doen terugdringen. Hiervoor is longitudinaal onderzoek noodzakelijk voor een termijn van langer dan 5 jaar.

d. Dat we uw persoonsgegevens enkel mogen gebruiken voor wetenschappelijke doeleinden.

e. Dat u het recht heeft om uw gegevens in te kijken en deze te corrigeren. U beschikt tevens over het recht op wissing van uw gegevens, om op de beperking van de verwerking ervan, het recht om bezwaar aan te tekenen tegen de verwerking en het recht om uw gegevens aan derden over te dragen. Indien u vragen heeft, gelieve dan contact op te nemen met de onderzoekers.

f. Dat uw gegevens enkel ingekeken zullen worden door de hierboven benoemde onderzoekers en niet gedeeld zullen worden met andere instellingen.

g. Uw gegevens zullen bewaard en beveiligd worden in overeenstemming met de richtlijnen van de VUB.

h. Dat indien u uw rechten wenst uit te oefenen of verdere vragen rond uw rechten en de verwerking van uw persoonsgegevens zou hebben, u hiervoor steeds terecht kan bij de functionaris voor gegevensbescherming van de VUB: dpo@vub.be.

i. Dat om uw privacy te garanderen volgende beschermingsmaatregelen genomen worden:

• De gegevens die verzameld worden, zijn in de eerste fase niet anoniem, daarom worden deze zo snel mogelijk omgezet naar codes (pseudonimisering). Dit is een tweede dataset die gemaakt wordt waarbij het niet langer mogelijk is om u rechtstreeks te identificeren. Er wordt dan ook een “vertaalsleutel” gemaakt die de codes terug kunnen omzetten naar hun oorspronkelijke betekenis. Enkel de betrokken onderzoeker (Abel Ghekiere, Billie Martiniello, Bert Leysen of Elif Dincer) en diens hoofdpromotor (Pieter-Paul Verhaeghe) heeft toegang tot deze sleutel en dus tot de niet-anonieme gegevens. Dit zorgt ervoor dat enkel de onderzoeker en de promotor deze gegevens kan linken met u als persoon. De codeersleutel wordt apart en veilig opgeslagen.
• Uw gegevens worden enkel bewaard op een SharePoint van de betrokken universitaire instelling. Deze kent strenge toegangsvoorwaarden en biedt een hoge beschermingsgraad. Uw gegevens worden dus nooit op de persoonlijke computer of op een USB-stick (behalve wanneer de data geëncrypteerd bewaard worden op de USB-stick) van de onderzoeker(s) bewaard en worden ook nooit doorgemaild.

j. Tot slot heeft u ook het recht om een klacht in te dienen over hoe uw gegevens worden behandeld. Dit kan u doen bij de Belgische toezichthoudende instantie die verantwoordelijk is voor het handhaven van de wetgeving rond gegevensbescherming, met name:

Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA)

Drukpersstraat 35

1000 Brussel

Tel. +32 2 274 48 00

e-mail:  contact@apd-gba.be

Website: www.gegevensbeschermingsautoriteit.be

7. Verklaring van de onderzoekers

We bevestigen dat door ons geen enkele druk op de deelnemer werd uitgeoefend om hem/haar te doen toestemmen tot deelname aan de studie en we zijn bereid om op alle bijkomende vragen te antwoorden.

We bevestigen dat we werken in overeenstemming met de ethische beginselen zoals vermeld in “De code voor het wetenschappelijk onderzoek in België” en de ethische principes binnen mijn specifieke onderzoeksdiscipline.

We bevestigen dat we werken in overeenstemming met de wettelijke verplichtingen inzake de correcte verwerking van persoonsgegevens zoals vermeld in “Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)”.

Het document met handtekeningen kan worden opgevraagd bij Prof. Pieter-Paul Verhaeghe.