In een nieuwe BRISPO policy brief gaat arbeidssocioloog Maarten Hermans in op obstakels voor Belgisch werknemers voor het verkrijgen van de nodige medische consultatie of behandeling. De policy brief zoomt specifiek in op het missen van medische zorg omwille van geen vrijaf kunnen nemen op het werk, en plaatst de bevindingen in Europees vergelijkend perspectief op basis van recente European Social Survey-data (2023-2024).
Belgische werknemers moeten in principe medische consultaties en behandelingen buiten de werkuren plannen. Alleen wanneer dat onmogelijk blijkt, mogen ze – mits goedkeuring van de werkgever en vaak met loonverlies – tijdens de werkuren een afspraak maken. De omvang van het probleem toont echter aan dat deze aanpak tekortschiet: 21% van de Belgische werknemers geeft aan dat ze medische zorg misloopt, en in 17% van de gevallen komt dit omdat ze geen verlof kunnen nemen op het werk. België kent hiermee in Europa een van de hoogste aandelen van werknemers met een gebrek aan medische zorg omdat ze geen vrijaf kunnen nemen.
Werknemers met een zwakkere positie in de samenleving en op hun werkplek, evenals diegenen blootgesteld aan ongezonde arbeidsomstandigheden op hun werk, lopen vaker medische zorg mis specifiek omdat ze geen vrijaf kunnen nemen. Deze dubbele ongelijkheid ondergraaft preventief gezondheidsbeleid en verhoogt de kans op zwaardere gezondheidsproblemen en (langdurige) uitval.
Om dit gebrek aan medische opvolging voor werknemers aan te pakken, is het nodig de bestaande wetgeving rond afwezigheid op het werk voor medische redenen te versterken, rekening houdend met de obstakels en ongelijkheden om zulke mogelijkheden in de praktijk te benutten.
Policy Brief: Hermans M. (2025). Geen tijd voor de dokter: obstakels voor medische zorg bij Belgische werknemers. BRISPO Policy Brief N° 2025/01. Brussels Institute for Social and Population Studies. https://doi.org/10.5281/zenodo.14738044
Nederlandstalige versie: Geen tijd voor de dokter: obstakels voor medische zorg bij Belgische werknemers.
Franstalige versie: Pas de temps pour aller chez le médecin: les obstacles aux soins médicaux pour les travailleurs belges.
- De Tijd 25/02: Een op de vijf stelt doktersbezoek uit, vaak omdat ze geen vrijaf krijgen op het werk
- L’Echo 25/02: De nombreux travailleurs belges n'osent pas s'absenter pour aller chez le médecin
- Visie 24/02: Doktersafspraak gemist? Bij 1 op de 5 is werk de oorzaak
Contact: Maarten Hermans (maarten.hermans@vub.be).
